Character and values education has gained importance in many societies since the first moments of the emergence of the phenomenon of education, and moreover, it has formed the basis and ultimate goal of educational processes. While values education focuses more on the adoption of the current values in society, character education focuses on universal virtues such as wisdom, justice, love, courage, honesty, etc. Character education is a sociological process by nature. Character development in students is under the influence of family, school and social environment as well as individual characteristics. Character education is based on the socialization of the individual. In this respect, a good individual is a sufficiently socialized individual. School and family constitute the basis for the formation and transmission of moral codes in the individual. In this respect, while some educational sociologists consider this socialization process as an automatic process outside the individual’s preferences, some contemporary sociologists have put forward the concept of individual character with a less deterministic perspective. Character development in children is a multifaceted process. Therefore, trying to explain the character formation process only with individual themes without focusing on the social foundations may cause a decrease in the functionality of character education programs at schools. For this reason, it is important for educators to have information about the social dimensions of the character education process. The fact that all educators have a certain level of awareness/knowledge about the social dimension of the concept of character and character education is also an issue that needs to be emphasized. Education curricula should not handle the character acquisition process in students unilaterally, and family education should definitely be planned in schools. In order to achieve this goal, it would be appropriate for schools cooperate with the family in character education and make the family involve more in the process. It is also important for the school to go beyond cooperation in character education and take on a compensatory role. The aim of this study is to focus on the social foundations of character education and to determine the impact of the factors such as family, school and friends that affect the character education process.

Character, character education, social foundations of character

Karakter ve değerler eğitimi birçok toplumda eğitim olgusunun ortaya çıktığı ilk anlardan itibaren önem kazanmış, dahası eğitim süreçlerinin temelini ve nihai hedefini oluşturmuştur. Değerler eğitimi daha çok toplumdaki o anki mevcut değerlerin benimsetilmesi üzerinde dururken, karakter eğitimi bilgelik, adalet, sevgi, cesaret, dürüstlük vb. gibi evrensel erdemlere odaklanmaktadır. Karakter eğitimi doğası gereği toplumsal bir süreçtir. Öğrencilerde karakter gelişimi bireysel özelliklerin yanında aile, okul ve sosyal çevrenin etkisi altındadır. Karakter eğitimi, kişinin sosyalleşmesini temel alır. Bu açıdan iyi birey, yeterince sosyalleşmiş bireydir. Bireyde ahlaki kodların oluşturulması ve aktarılmasında okul ve aile temel teşkil eder. Bu bakımdan bazı eğitim sosyologları bu sosyalleşme sürecini bireyin tercihleri dışında otomatik bir süreç olarak değerlendirirken, bazı çağdaş sosyologlar daha az determinist bakış açısı ile bireysel karakter kavramını ortaya koymuşlardır. Çocuklarda karakter gelişimi çok yönlü bir süreçtir. Dolayısıyla, karakter oluşumu sürecinin toplumsal temellerine odaklanılmadan yalnızca bireysel temalarla açıklanmaya çalışılması okullarda amaçlanan karakter eğitimi programlarının işlevselliğinin azalmasına neden olabilmektedir. Bu nedenle eğitimcilerin karakter eğitimi sürecinin toplumsal boyutları hakkında bilgi sahibi olmaları önemlidir. Karakter ve karakter eğitimi kavramının toplumsal boyutu hakkında tüm eğitimcilerin belirli bir farkındalık/bilgi düzeyinde olması ayrıca üzerinde durulması gereken bir husustur. Eğitim müfredatları öğrencilerde karakter edinimi sürecini tek yönlü ele almamalı, okullarda mutlaka aile eğitimi de planlanmalıdır. Bu konuyla ilgili hedefe ulaşmak için okulların karakter eğitiminde aile ile daha fazla birlikte hareket etmesi, aileyi daha çok işe katması yerinde bir tavır olacaktır. Ayrıca okulun karakter eğitiminde iş birliğinin de ötesine geçerek telafi edici bir rol üstlenmesi de önemlidir. Bu çalışmanın amacı, karakter eğitiminin toplumsal temellerine odaklanılarak bireyin karakter eğitimine etki eden, aile, okul, arkadaş çevresi gibi faktörlerin söz konusu sürece olan etki düzeylerinin belirlenmesidir.

Karakter, karakter eğitimi, karakterin toplumsal temelleri