SOSYAL BİLGİLER ÖĞRETMENLERİNİN SAĞLIK OKURYAZARLIK DÜZEYLERİ İLE SAĞLIK OKURYAZARLIĞINI SINIF İÇİ DAVRANIŞLARINA YANSITMA DURUMLARININ ARAŞTIRILMASI

INVESTIGATION OF SOCIAL STUDIES TEACHERS’ HEALTH LITERACY LEVELS AND THEIR REFLECTION OF HEALTH LITERACY ON THEIR CLASSROOM BEHAVIOURS

SOSYAL BİLGİLER ÖĞRETMENLERİNİN SAĞLIK OKURYAZARLIK DÜZEYLERİ İLE SAĞLIK OKURYAZARLIĞINI SINIF İÇİ DAVRANIŞLARINA YANSITMA DURUMLARININ ARAŞTIRILMASI

 
Author : Hüseyin BAYRAM    
Type :
Printing Year : 2022
Number : 48
Page : 543-565
DOI Number: :
Cite : Hüseyin BAYRAM , (2022). SOSYAL BİLGİLER ÖĞRETMENLERİNİN SAĞLIK OKURYAZARLIK DÜZEYLERİ İLE SAĞLIK OKURYAZARLIĞINI SINIF İÇİ DAVRANIŞLARINA YANSITMA DURUMLARININ ARAŞTIRILMASI. International Journal Of Eurasia Social Sciences, 48, p. 543-565. Doi: 10.35826/ijoess.3064.
    


Summary

Sosyal bilgiler, günlük yaşamı konu edinen bir ders olarak öğrencilere günlük yaşamlarında kullanabilecekleri bilgi, beceri ve değerler kazandırmayı amaçlamaktadır. Sağlık konusuna yönelik bilgiler, her ne kadar sosyal bilgiler dersinin içeriğinde yer almasa da günlük yaşamın odağı olan ‘’sağlıklı olmak’’ ile ilgili oldukları için sosyal bilgiler öğretmenleri tarafından öğrencilere örtük biçimde verilmelidir. Bu da öğretmenlerin sağlık okuryazarı olmaları ve sağlık okuryazarlığını sınıf içi davranışlarına yansıtmaları ile mümkün olabilir. Bu düşünceden hareketle gerçekleştirilen bu araştırmada sosyal bilgiler öğretmenlerinin sağlık okuryazarlığı düzeylerinin ortaya konması ve sağlık okuryazarlığını sınıf içi davranışlarına yansıtma durumlarına yönelik görüşlerinin alınması amaçlanmıştır. Araştırmada karma araştırma yönteminden sıralı açımlayıcı desen kullanılmıştır. Araştırmanın katılımcı grubunda Türkiye’nin farklı bölgelerinden ve farklı niteliklere sahip olan toplam 206 sosyal bilgiler öğretmeni yer almıştır. Araştırmanın katılımcı grubu, iki bölümden oluşmaktadır. İstatistiksel verilerin toplandığı katılımcı grubu oluşturulurken maksimum çeşitlilik yönteminden, niteliksel verilerin toplandığı katılımcı grubu oluşturulurken ise gönüllülük esasından yararlanılmıştır. Araştırmanın istatistiksel verileri, Türkiye Sağlık Okuryazarlığı Ölçeği-32 ile niteliksel verileri ise araştırmacı tarafından geliştirilen yarı yapılandırılmış görüşme formu ile toplanmıştır. İstatistiksel veriler, parametrik olmayan testlerden Mann Whitney U testi ve Kruskal Wallis testi ile çözümlenmiştir. Niteliksel verilerin çözümlenmesinde ise içerik analizi kullanılmıştır. Araştırma sonunda sosyal bilgiler öğretmenlerinin sağlık okuryazarlığı düzeylerinin yüksek olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Öte yandan sosyal bilgiler öğretmenlerinin sağlık okuryazarlığı düzeylerinin yaş, cinsiyet, eğitim düzeyi ve görev yaptığı bölge değişkenleri kapsamında farklılık göstermediği belirlenmiştir. Ayrıca sosyal bilgiler öğretmenlerinin öğrencilere sağlık konusuyla ilgili telkinde bulunduklarına, derste sağlık konusuna yönelik içerik kullandıklarına, öğrencilerin sağlık durumlarını kontrol ettiklerine ve öğrencilere örnek olmaya çalıştıklarına yönelik görüşe sahip oldukları belirlenmiştir. Araştırmada ulaşılan sonuçlara bağlı olarak çeşitli önerilerde bulunulmuştur.



Keywords

Social studies course, social studies teachers, health literacy, classroom behaviours



Abstract

Teaching health information to students can be made possible by the fact that teachers are health literate and reflect health literacy in their classroom behaviours. Based on this idea, this study was aimed to determine the health literacy levels of social studies teachers and to obtain their opinions on the reflection of health literacy on classroom behaviours. In the research, a sequential explanatory pattern from the mixed research method was used. A total of 206 social studies teachers from different regions of Turkey and with different qualifications were included in the participant group of the study. The participant group of the study consists of two parts. The maximum diversity method was used while forming the participant group that statistical data were collected from and while forming the participant group that qualitative data were collected, volunteerism was used. The statistical data of the study were collected by using the Turkish Health Literacy Scale-32 and the qualitative data were collected by using semi-structured interview form. In the analysis of statistical data, Mann Whitney U test and Kruskal Wallis test were used and content analysis was used to analyze qualitative data. At the end of the research, it was concluded that the health literacy levels of social studies teachers are high. On the other hand, it was determined that the health literacy levels of social studies teachers did not differ within the scope of age, gender, education level, and region variables in which they worked. In addition, it was determined that social studies teachers have opinions that they make suggestions about health to their students, use health content in the course, check the health status of their students, and try to be a role model to their students. Recommendations were made depending on the results obtained in the study.



Keywords

Sosyal bilgiler dersi, Sosyal bilgiler öğretmenleri, sağlık okuryazarlığı, sınıf içi davranışlar