Bu çalışmanın amacı lojistik maliyetlerin firma performansı ve ihracat performansı üzerindeki etkisini ölçmektir. Bu kapsamda TRC 1 bölgesi (Gaziantep, Adıyaman ve Kilis) sanayi ve ticaret odasına kayıtlı 391 işletme üzerinde bir araştırma yapılmıştır. Araştırmada Hai ve Son'un (2019) tarafından geliştirilen lojistik maliyet ölçeği, Ellinger ve diğerleri (2002) tarafından geliştirilen firma performans ölçeği ve Navarro ve diğerleri (2010) tarafından geliştirilen ihracat performans ölçeği kullanılmıştır. Verilerin analizinde, SPSS 25 programı kullanılmıştır. Değişkenlerin toplam varyansın ne kadarını açıkladığı ve her bir değişkene ilişkin soruların kendi içlerinde ne kadar uyumlu olduğunun saptanması için her bir değişkene faktör analizi yapılmıştır. Faktör analizi sonucunda lojistik maliyet değişkenin ve ihracat performans değişkenlerinin birer alt boyut, firma performans değişkenin ise iki alt boyuttan oluştuğu Lojistik maliyet değişkenin toplam varyansın %63,577’sini, Firma Performans değişkeninin toplam varyansın %64,726’sını ve İhracat performans değişkeninin toplam varyansın %75,458’ini açıkladığı görülmüştür. Faktör analizi sonucunda ayrıca, bu değişkenlere ilişkin soruların kendi aralarında uyumlu olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Ölçeklerin normal dağılıp dağılmadığını ölçmek için normallik testi yapılmış ve verilerin normal dağıldığı görülmüştür. Ölçeklerin güvenilir olup olmadığını ölçmek için güvenilirlik analizi yapılmış ve ölçeğin yüksek düzeyde güvenilir olduğu tespit edilmiştir. Faktörler arasındaki ilişki ölçmek için korelasyon analizi yapılmış yapılan korelasyon analizi sonucunda lojistik maliyetler ile firma performansı arasında 0,361’lik orta düzeyde anlamlı bir ilişki olduğu, lojistik maliyetler ile ihracat performansı arasında ise 0,045’lik düşük düzeyde anlamsız bir ilişki olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Yapılan regresyon analizi sonucunda ise lojistik maliyetlerin firma performansında oluşan değişimlerin %13 oranında açıkladığı ve lojistik maliyet uygunluğundaki her bir birim artışın firma performansında 0,288’lik bir artış yarattığı görülmüştür. Sigma değerine bakıldığında lojistik maliyetlerin firma performansı üzerinde pozitif yönlü anlamlı bir etkiye sahip olduğu sonucuna varılmıştır.

Lojistik maliyet, firma performansı, ihracat performansı

The aim of this study is to measure the effect of logistics costs on firm performance and export performance. In this context, a research was conducted on 391 businesses registered to the Chamber of Industry and Commerce of the TRC 1 region (Gaziantep, Adıyaman and Kilis). In the research, logistics cost scale developed by Hai and Son (2019), firm performance scale developed by Ellinger et al. (2002) and export performance scale developed by Navarro et al. (2010) were used. SPSS 25 program was used for analyzing the data. A factor analysis was performed on each variable in order to determine how much of the total variance the variables explained and to determine how consistent the questions about each variable were. As a result of the factor analysis, logistics cost variable and export performance variables consist of one sub-dimension, firm performance variable consists of two sub-dimensions, logistics cost variable has 63,577% of total variance, Firm Performance variable is 64,726% of total variance, and Export performance variable is 75.458 percent of total variance. As a result of the factor analysis, it was also concluded that the questions regarding these variables were compatible with each other. Normality test was performed to measure whether the scales were normally distributed and it was seen that the data were normally distributed. Reliability analysis was performed to measure whether the scales were reliable and it was determined that the scale was highly reliable. Correlation analysis was performed to measure the relationship between the factors, and as a result of the correlation analysis, it was concluded that there was a moderately significant relationship of 0.361 between logistics costs and firm performance, and a low-level insignificant relationship of 0.045 between logistics costs and export performance. As a result of the regression analysis, it was seen that logistics costs explained 13% of the changes in firm performance and each unit increase in logistics cost appropriateness created an increase of 0.288 in firm performance. Considering the sigma value, it is concluded that logistics costs have a positive and significant effect on firm performance.

Logistics cost, firm performance, export performance