DÜNYA’DA ÜLKE SINIRLARINI OLUŞTURAN NEHİRLER

RIVERS THAT FORM THE COUNTRY BOUNDARIES IN THE WORLD

DÜNYA’DA ÜLKE SINIRLARINI OLUŞTURAN NEHİRLER

 
Author : Murat Çınar    
Type :
Printing Year : 2022
Number : 47
Page : 386-421
DOI Number: :
Cite : Murat Çınar , (2022). DÜNYA’DA ÜLKE SINIRLARINI OLUŞTURAN NEHİRLER. International Journal Of Eurasia Social Sciences, 47, p. 386-421. Doi: 10.35826/ijoess.3070.
    


Summary

Nehirler, medeniyetlerin kurulmasına ortam hazırlayarak insanların bir araya gelip toplum olmasını sağlamıştır. Tarih boyunca insanları bir arada tutan nehirler aynı zamanda insanları ayıran doğal bir sınır olmuştur. Nehirler sahip oldukları jeoekonomik, jeostratejik ve jeopolitik önemleri nedeniyle küresel mücadelenin en önemli coğrafyalarındandır. Geçmişten bugüne etnik, din ve dil gibi etkenlerin yanında coğrafi özellikler, coğrafi keşifler ve savaşlar nedeniyle dünya çeşitli siyasi bölümlere ayrılmıştır. Bu bölünmeler çoğu zaman keyfi bir şekilde dayatılan yapay sınırlardır. Bugün dünya üzerindeki sınırların önemli bir kısmı Avrupalı sömürgecilerin kalemleri ile son yüzyılda belirlenmiştir. Bu sınırlar belirlenirken çoğunlukla nehirler doğal sınır olarak kabul edilmişlerdir. İkinci Dünya Savaşı’nın ardından birçok yeni devlet kurulmuştur. Sömürge döneminde tek bir yönetim altında yönetilen nehir havzalarında yeni devletlerin kurulması sınıraşan veya sınır oluşturan akarsuların kullanımı ile ilgili sorunlara neden olmuştur. Günümüzde 263 nehir havzasının suları ulusal sınırları aşmaktadır. Bu su havzalarının tamamında ya da bir kısmında sınırları bulunan ülkelerin sayısı 145’tir. Bu ülkelerden 30’u ise tamamen bu havzaların sınırları içinde yer almaktadır. Dünya nüfusunun yaklaşık %40'ı iki veya daha fazla ülkeyi kapsayan nehir ve göl havzalarında yaşamaktadır. Ayrıca, dünya çapında yaklaşık 2 milyar insan, yaklaşık 300 sınıraşan akifer sistemini içeren yeraltı suyuna bağımlı durumdadır. 1948 yılından bu zamana kadar, 37 su havzası üzerinde şiddetli çatışmalar yaşanmıştır. Buna karşın aynı dönemde yaklaşık olarak 295 uluslararası su anlaşması imzalanmıştır. Bu çalışmanın amacı dünyada sınır oluşturan nehirlerin günümüzdeki mevcut durumunu araştırmaktır. Sınırlar hakkındaki ilgili literatür incelendiğinde yapılan çalışmaların önemli bir kısmının kara sınırları ile ilgili olduğu görülmektedir. Yakın zamana kadar nehirlerin oluşturduğu sınırlar ile ilgili çalışmalar ihmal edilmiştir. Tarama modelinde betimsel bir araştırma olan bu çalışma ile literatüre katkıda bulunmakta amaçlanmıştır.



Keywords

Ülke, sınırlar, nehirler, siyasi coğrafya.



Abstract

Rivers prepared the environment for the establishment of civilizations and enabled people to come together and become a society. Throughout history, rivers that have kept people together have also been a natural boundary separating people. Rivers are among the most important geographies of the global struggle due to their geoeconomic, geostrategic and geopolitical importance. From past to present, the world has been divided into various political divisions due to factors such as ethnicity, religion and language, as well as geographical features, geographical discoveries and wars. These divisions are often artificial boundaries imposed arbitrarily. Today, a significant part of the borders on the world have been determined by the pens of the European colonialists in the last century. While determining these boundaries, mostly rivers were accepted as natural boundaries. After the Second World War, many new states were established. The establishment of new states in river basins that were managed under a single administration during the colonial period caused problems with the use of transboundary or border-forming streams. Today, the waters of 263 river basins cross national borders. The number of countries with borders in all or some of these watersheds is 145. 30 of these countries are completely within the borders of these basins. About 40% of the world's population lives in river and lake basins spanning two or more countries. In addition, approximately 2 billion people worldwide are dependent on groundwater, which includes approximately 300 transboundary aquifer systems. Since 1948, there have been violent conflicts over 37 watersheds. On the other hand, approximately 295 international water agreements were signed in the same period. The aim of this study is to investigate the current situation of the rivers forming the border in the world. When the relevant literature on borders is examined, it is seen that a significant part of the studies are related to land borders. Until recently, studies on the boundaries of rivers have been neglected. With this study, which is a descriptive research in the scanning model, it is aimed to contribute to the literature.



Keywords

Country, borders, rivers, political geography