Tersine mentorluk yaklaşımı, geleneksel mentorluk rollerin tamamen değiştiği, geleneksel mentorluk uygulamalarında “çırak” rolündeki daha az deneyimli öğretmen veya öğrencilerin “usta” rolünde konumlandırıldıkları yeni bir mentorluk sürecini ifade etmektedir. Bununla birlikte, öğretmenlerin kendi sınıf yönetim becerileri ve performansları hakkında, sınıflarındaki Z ve alfa kuşağı öğrencilerinden doğrudan dönüt alacakları ve kendi öğretim etkinlikleri hakkında eleştirel yansıtıcı düşünme becerileri geliştirecekleri herhangi sistematik bir tersine mentorluk uygulamasının ise, Türk eğitim sistemi içerisinde bulunmadığı görülmektedir. Bu çalışma, kavramsal araştırma yaklaşımına göre tasarlanmış, çalışma içerisinde kuşaklar arası öğrenme, mentorluk ve tersine mentorluk kavramlarına ilişkin önemli alanyazın çalışmaları ve kuramsal bilgiler bütünsel bir bakış açısıyla değerlendirildikten sonra, yeni bir kavram ve uygulama örneği olarak önerilen “Öğretimsel Tersine Mentorluk” uygulamasının öğrenci-öğretmen ilişkisi bağlamında farklılıkları, uygulama aşamaları, güçlü yanları ve olası riskleri tartışılmış ve değerlendirilmiştir. Ayrıca tersine mentorluğun, kuşaklar arası öğrenme yaklaşımına doğrultusunda eğitim öğretim alanında uygulanmasına yönelik alternatif bir tersine mentorluk uygulama örneği de geliştirilerek, uygulama aşamalarıyla birlikte açıklanmıştır. Araştırma sonunda, eğitim alanında konuya ilişkin yapılan araştırmaların çoğunlukla öğretmenlere teknolojik ve digital becerilerin kazandırılmasına odaklanan çalışmalardan oluştuğu; eğitim özelinde sınıftaki öğretimin niteliğinin artırılmasına ve öğretmenlerin yeni kuşakların beklentileri konusunda eleştirel yansıtıcı değerlendirmeler yoluyla farkındalıklarının artırılmasına özgü çalışmaların ise, son serece sınırlı olduğu; bu alana yönelik önemli bir kavramsal boşluk bulunduğu; çalışmada ortaya konulan uygulama örneğinin, eğitim öğretim alanında tersine mentorluk uygulamalarının yaygınlaşmasına, ayrıca, öğretmenlere yönelik sürekli mesleki gelişim çalışmalarına da katkı sağlayabileceği yönünde öneriler ortaya konulmuştur.

Tersine mentorluk; öğretmen, sürekli mesleki gelişim; Z & alfa kuşakları

The reverse mentoring refers to a new mentoring model in which traditional mentoring roles are completely changed, accordingly in this new model, less experienced teachers and the students who used to be “apprentice” in traditional mentoring are positioned as "master". However, the number of the systematic reverse mentoring practices through which the teachers can receive direct feedback from Y, Z and alpha generations about their own performances and classroom management skills, and develop critical reflective thinking skills on their teaching activities is observed to be not exist in Turkish education system. This study was designed according to the conceptual research approach. After holistically evaluating the important literature studies and theoretical information on the concepts of intergenerational learning and reverse mentoring, the application of "instructional reverse mentoring" (IRM) as a new practice was discussed and evaluated based on the student-teacher relationships, with its application stages, challenging, strengths and possible risks. In addition, an alternative reverse mentoring practice proposal specific to education field regarding the intergenerational learning approach was introduced with sample implementation stages. The research revealed that the researches in education mostly consist of studies focusing on providing teachers with technological skills; that the studies which are specific to improve the quality of teaching regarding the expectations of new generations through critical reflective evaluations are rather limited; that there is a crucial conceptual gap in this field; and also that the instructional reverse mentoring practice proposal set forth in the study can contribute to the spread of reverse mentoring practices in educational field and to professional development of teachers.

Reverse mentoring, teachers, continuing professional development, Z & Alpha generations