COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMLERİ (CBS) İLE ADAKLI İLÇESİNİN (BİNGÖL) HEYELAN DUYARLILIK ANALİZİ

LANDSLIDE SUSCEPTIBILITY ANALYSIS OF ADAKLI DISTRICT (BINGÖL) BY GEOGRAPHICAL INFORMATION SYSTEMS (GIS)

COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMLERİ (CBS) İLE ADAKLI İLÇESİNİN (BİNGÖL) HEYELAN DUYARLILIK ANALİZİ

 
Author : Vedat AVCİ    
Type :
Printing Year : 8
Number : 26
Page : 150-175
DOI Number: :
Cite : Vedat AVCİ , (8). COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMLERİ (CBS) İLE ADAKLI İLÇESİNİN (BİNGÖL) HEYELAN DUYARLILIK ANALİZİ. International Journal Of Eurasia Social Sciences, 26, p. 150-175. Doi: .
    


Summary
Bu çalışmada Adaklı ilçesinin (Bingöl) heyelan duyarlılık analizinin yapılması amaçlanmıştır. Adaklı, Kuzey Anadolu Fayı’na (KAF) paralel gelişen faylar ile Sancak-Uzunpazar (Uzunpınar) Fay Zonu’nun kesişme alanında yer almaktadır. Adaklı genelinde bu fayların hareketine bağlı olarak uzun mesafelerde fay diklikleri gelişmiştir. Eğim değeri yüksek fay diklikleri boyunca büyük çaplı heyelanlar görülmektedir. Heyelan oluşumunda fayların hareketi ile birlikte uygun litolojik yapı ve iklim özellikleri de etkilidir. Adaklı İlçesi’nin jeolojik, jeomorfolojik ve iklim özellikleri nedeniyle meydana gelen heyelanlar can ve mal kayıplarına yol açmaktadır. Bu çalışmada bivariate istatistiksel analiz yöntemlerinden “Heyelan Duyarlılık Analizi” ile Adaklı ilçesinde heyelana duyarlı alanlar belirlenmiştir. Analizde litoloji, fay hatlarına uzaklık, eğim, bakı, yükselti, yamaç eğriselliği, topoğrafik nemlilik indeksi, akarsulara uzaklık ve bitki örtüsü (Normalize Fark Bitki İndeksi-NDVI) katmanları kullanılmıştır. Heyelan üzerinde etkili olan katmanlar alt gruplara ayrılmış, alt grupların toplam piksel ve heyelanlı piksel sayıları zonal istatistikle bulunmuştur. Bu veriler kullanılarak alt grupların ağırlık değeri bulunmuştur. Ağırlık değeri katmanlara atanmış, bu katmanlar toplanarak heyelan duyarlılık haritası oluşturulmuştur. Sonuç haritasına göre heyelan duyarlılığı orta olan alanların oranı % 14, yüksek ve çok yüksek olan alanların oranı % 8’dir. Heyelana duyarsız alanların oranı % 55, çok düşük olan alanların oranı % 23’tür. Ancak adaklı ilçesinde yerleşmelerin büyük bir kısmı orta, yüksek ve çok yüksek duyarlı alanda yer almaktadır. Adaklı, Hasbağlar, Gökçeli, Çanakçı, Kozlu, Erbaşlar heyelan duyarlılığının yüksek olduğu alanda yer alan yerleşmelerdir. Bölgenin tektonik yapısı dikkate alındığında depremlerin tetikleyeceği heyelanların görülmesi kaçınılmazdır. Bu nedenle heyelanlı sahalarda yeni yapılara izin verilmemelidir. Gökçeli Vadisi’nin Erbaşlar ile Gökçeli arasındaki bölümünde drenaj çalışmaları gerekmektedir

Keywords
Bingöl, Adaklı, Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS), Heyelan Duyarlılık Analizi

Abstract
The objective of this study is to analyze landslide susceptibility of Adaklı District (Bingöl). Adaklı is located in the intersection area of Sancak-Uzunpazar (Uzunpınar) Fault Zone and faults developed parallel to North Anatolian Fault (NAF). Throughout the district fault scarps have been formed over long distances due to fault movements. Large-scale landslides have occurred along the fault scarps with high slope value. Along with the fault movement, suitable lithological structure and climatic characteristics also have an effect on the occurrence of landslide. Landslides occurring due to geological, geomorphological and climatic characteristics of Adaklı District caused loss of life and property in the past. In this study, areas susceptible to landslide in Adaklı District have been determined by ‘‘Landslide Susceptibility Analysis”, which is one of the statistical analysis methods of bivariate. Geological and topographical maps and Landsat 8 satellite images have been used as data. Lithology, distance to fault line, slope, aspect, elevation, curvature, topographic wetness index, distance to river and vegetation (NDVI) layers have been used in the analysis. Layers that have an effect on landslide have been divided into sub-groups, and total numbers of sub-groups and their pixel numbers with landslide have been determined using zonal statistics. Using these data, weight values of subgroups have been obtained. Weight values have been assigned to layers and landslide susceptibility map has been created by collecting these layers. According to the result map, the percentage of the areas with medium susceptibility is 14 % and areas with high and very high susceptibility account for 8 %. Areas insusceptible to landslide account for 55% whereas areas with very low susceptibility account for 23%. However, a large number of the settlements in Adaklı District are located in the high and very high susceptible areas. Adaklı, Hasbağlar, Gökçeli, Çanakçı, Kozlu, Erbaşlar are settlements located in high susceptible areas. Considering the tectonic structure of the area, occurrences of landslides triggered by earthquakes are inevitable. For this reason, new settlements must not be allowed in the areas under the risk of landslide, and drainage channels should be done in the region between Gökçeli and Çanakçı in Gökçeli Valley.

Keywords
Bingöl, Adaklı, Geographic Information Systems (GIS), Landslide Susceptibility Analysis