Summary


MALATYA İLİ MAHALLE ADLARI ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME

Malatya, Doğu Anadolu Bölgesi'nde bulunup tarih boyunca pek çok uygarlığa ev sahipliği yapmış bir şehir olarak önemli bir yere sahiptir. Yer adları; bir bölgenin kültür, tarih, gelenek ve görenek gibi birçok unsurunu koruyan bir hafızadır. Milletlerin ikamet ettiği bölgeler, o milletin kültürünü, tarihini, yaşam tecrübelerini, ekonomisini ve inançlarını yansıtır. Dil, bu unsurları kendi belleğinde harmanlayarak gelecek nesillere aktarır ve yer adları da bu süreçte oluşur. Bu nedenle, bir yer adı, orada yaşayan insanların kültürel birikimlerinden izler taşıyan önemli bir dil unsurudur ve dilbilim araştırmacılarına önemli bir çalışma sahası sunar. Çalışmamızda, Malatya ilinde bulunan Battalgazi, Yeşilyurt, Akçadağ, Arapgir, Arguvan, Darende, Doğanşehir, Doğanyol, Hekimhan, Kale, Kuluncak, Pütürge ve Yazıhan ilçelerinde yer alan toplam 742 mahallenin adı incelenmiştir. Mahalle isimlerinin belirlenmesinde, İçişleri Bakanlığı'nın web sitesinde yer alan Türkiye Mülki İdare Bölümleri Envanter kayıtları temel alınmıştır. Bu kapsamda Arapgir ilçesinin 63, Hekimhan 65 ilçesinin, Arguvan ilçesinin 49, Akçadağ ilçesinin77, Darende ilçesinin 67, Doğanşehir ilçesinin 39, Doğanyol ilçesinin 16, Kale ilçesinin 28, Kuluncak ilçesinin 28, Pütürge ilçesinin 68, Yazıhan ilçesinin 33, Battalgazi ilçesinin 104, Yeşilyurt ilçesinin 105 mahalle ismi leksik-semantik ve yapı bakımından incelenerek tasnif edilmiştir. Mahalle adlarının yapı bakımından incelenmesi sonucunda 742 mahalle adından %11, 59’unun basit, %25,06’sının türemiş ve %63,34’ünün birleşik yapılı olduğu tespit edilmiştir. Araştırmada Malatya iline bağlı mahalle adları 31 maddeye göre leksik- semantik olarak incelenmiştir. Yapılan inceleme sonucunda en fazla tespit edilen örneğin kişi adları ile oluşturulmuş yer adlarına ait olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Malatya iline bağlı mahalle adlarının 31 maddeye göre leksik-semantik olarak incelenmiş olması, il genelinde zengin bir ad verme geleneğinin bulunduğunun göstergesi olarak kabul edilebilir.



Keywords

Yer adları, söz varlığı, Malatya ili.



References