İrlanda adasında biri bağımsız, diğeri Birleşik Krallık’a bağlı iki ayrı İrlanda ülkesi bulunur. Bu iki ülke yaklaşık yarım yüzyıldır Avrupa Birliği (AB) üyeliğinin sağladığı entegrasyon olanakları ölçüsünde bütünleşmiştir. Bununla birlikte, Birleşik Krallık’ta Haziran 2016’da gerçekleştirilen Brexit referandumu sonrası AB’den ayrılma kararı alınmıştır. Brexit referandumu, Birleşik Krallık’a bağlı Kuzey İrlanda’da ise AB içerisinde kalma, dolayısıyla İrlanda Cumhuriyeti ile Birlik dâhilindeki entegrasyon statüsünü devam ettirme iradesini yansıtan bir sonuç ortaya çıkarmıştır. Bu sonuç, uzun zamandır AB çatısı altında bir arada olan Britanya ülkeleri için yeni bir dönemin başlangıcı olmuştur. Referandum sonucunda, Kuzey İrlanda’ya benzer şekilde İskoç halkının da AB’de kalma yönündeki kararlı iradesi, Birleşik Krallık genelinde az bir farkla ortaya çıkan ayrılık kararı ile çelişen bir eğilim arz etmiştir. Böylelikle bu iki ülkede öteden beridir süregelen bağımsızlık tartışmalarını yeniden gündeme gelmiştir. Brexit referandumunun İngiliz hegemonyasını yansıtan merkeziyetçi bir eğilim ve empoze edici bir propaganda süreci ile gerçekleştirilmiş olması, bu tartışmaları alevlendiren bir unsur olmuştur. Kuzey İrlanda özelinde bu süreç, AB’de kalma yönündeki iradenin itici gücünden de destek alarak, İrlanda adasındaki tarihsel bölünmüşlüğe son verecek olan İrlanda Cumhuriyeti ile birleşme seçeneğini hiç olmadığı kadar olanaklı ve öngörülür bir hale getirmiştir. Bununla birlikte bu seçeneği, Birleşik Krallık’taki müesses yapıdan ve çok katmanlı siyasi dinamiklerden bağımsız ele almak olası değildir. İrlanda sorununun tarihsel arka planı ve Brexit sonrası sürecin doğurduğu yeni koşullar dikkate alınarak bu çalışmada, iki İrlanda’nın birleşme olasılığı; gerek Birleşik Krallık’ın geleceği, gerekse AB düzeyinden bu olasılığa etki eden dinamikler bağlamında tartışılmaktadır.

Avrupa Birliği, Birleşik Krallık, Brexit, İrlanda Sorunu, Hayırlı Cuma Anlaşması