TÜRK ROMANINDA MİTOLOJİK YANSIMALARDAN ÖRNEKLER
Roman, sınırlarını sürekli genişletmekte, giderek başladığı noktaya dönmektedir. Bu dönüşümde, mitoloji de kaybettiği yeri geri almaktadır. Klasik ve modern romanın kurallı bütünlüğü postmodernizmde çözülmekte, roman, anlatı hüviyetine bürünmektedir. Mitolojinin romandaki yansımaları, bu dönüşüme de ışık tutacak niteliktedir. Çalışmamızda, Yunan-Roma mitolojisinin romanlardaki yerini inceledik. Mitoloji, romanlarda imge ve metin düzeyinde yer almaktadır. Ahmet Mithat Efendi mitolojiye düşünceyi kuvvetlendiren bir işlev yüklemekte; Halide Edip Adıvar, Yakup Kadri Karaosmanoğlu gibi yazarlar roman kahramanlarının tasvirinde mitolojik imgelere başvurmaktadır. Halikarnas Balıkçısı’nda mitolojik bakış açısı bir yaşam biçimine dönüşmüştür. Yaşar Kemal mit yapısını esas tutmakta; Tanpınar’ın kahramanlarına, Narkisos mitinden kaynaklanan Ophelia’nın gölgesi düşmektedir. Orhan Hançerlioğlu miti bir hayal oyununa dönüştürürken; Leyla Erbil, anlattığı olayların arkasında mitolojinin sesini güçlü şekilde duyurmaktadır. Denizle ilgili romanlarda kalıplaşmış şekilde tekrarlanan Odysseus imgesi Faruk Duman tarafından da kullanılmaktadır. Güven Turan, kahramanının kuşatılmışlığını Penelope imgesiyle anlatmaktadır. Truva atı imgesi en özgün şekliyle Sulhi Dölek’e, kendini eleştirme imkânı vermektedir. Mitolojik öykülerin romanda yeniden kurgulanması da söz konusudur. Ayla Kutlu Gılgamış Destanı vasıtasıyla kadın sorununu işler. Nazlı Eray fantastik dünyasına mitolojiden yol bulur. Özen Yula ölümsüz mitik kahramanların bugünkü yaşamlarına ayna tutar. Can Eryümlü, tanrılarla insanların dünyasını bugünkü çağda birleştirir.

Keywords
Türk edebiyatı, roman, mitoloji.