Abstract


SERBEST ZAMAN VE KADIN: VOSVIEWER İLE BİBLİYOMETRİK ANALİZ

Uluslararası alanda serbest zaman üzerine gerçekleştirilen araştırmaların sayısında gözlemlenen hızlı artış, modern toplumun dinamik yapısındaki değişiklikler ve toplumsal cinsiyet eşitliği bilincinin yükselmesi ile doğrudan ilişkilidir. Kadınların serbest zaman etkinliklerine aktif katılımı, bu konudaki akademik çalışmaların çeşitlenmesi ve derinleşmesi açısından önemli bir rol oynamıştır. Cinsiyet değişkeni, demografik bir unsur olarak pek çok çalışma içinde yer almakla birlikte, kadın odaklı araştırmaların bu geniş ve dinamik literatürde nasıl ve ne sıklıkla yer aldığı merak edilmektedir. Bu bağlamda, serbest zaman ve kadın çalışmaları konusunu merkezine alan araştırma, gelecekteki çalışmaların yönlendirilmesi ve mevcut eğilimlerin analizi amacıyla bibliyometrik analiz yöntemi kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Araştırma, Web of Science veri tabanından elde edilen veriler üzerinden yürütülmüş ve analiz, VOSviewer programı aracılığıyla gerçekleştirilmiştir. "Leisure" ve "women" anahtar kelimeleri ile yapılan tarama sonucunda toplamda 9532 yayına ulaşılmış ve bu yayınların 1975 yılından itibaren araştırma konusu olduğu, 1997 yılından itibaren ise bu alandaki çalışmaların belirgin bir artış gösterdiği tespit edilmiştir. Serbest zaman ve kadın çalışmaları, disiplinler arası bir alan olarak toplamda 187 farklı disiplinde yer almakta olup, bu durum literatürdeki ilginin kapsam ve çeşitliliğini açıkça ortaya koymaktadır. Çalışmaların büyük çoğunluğunun fiziksel aktivite, egzersiz, cinsiyet, kadın ve serbest zaman temalarına odaklandığı görülmüştür. Elde edilen bulgular, serbest zaman ve kadın çalışmalarının 146 farklı ülke tarafından ele alındığını göstermekte olup, en fazla katkının ABD, İngiltere, Avustralya ve Kanada gibi ülkelerden geldiği belirlenmiştir. Bu ülkelerde gerçekleştiren araştırmalar, yalnızca konuların genişliği açısından değil, aynı zamanda bilimsel atıf ağları ve akademik iş birliği düzeyleri bakımından da dikkate değer bir nitelik taşımaktadır. Bu çalışma neticesinde, serbest zaman ve kadın temalı araştırmaların çok yönlü ve yenilikçi bir karaktere sahip olduğu tespit edilmekte; dolayısıyla, bu alanın gelecekteki araştırmalar için hem tematik hem de metodolojik açıdan geniş bir bakış açısı sunduğu anlaşılmaktadır. Bu bağlamda, serbest zaman ve kadın araştırmalarının yalnızca bireysel düzeyde değil, aynı zamanda toplumsal kalkınma, sağlık ve kültürel değişim gibi makro boyutlardaki etkilerinin ilerleyen süreçte daha kapsamlı bir şekilde ele alınması önerilmektedir.



Keywords

Serbest zaman, kadın, bibliyometrik.





References