Abstract
PANTURANCILAR’IN NAZİ ALMANYASI İLE İTTİFAK ÇABALARI VE NAZİ ALMANYASI’NIN PANTURANCILIK POLİTİKALARI
2 Ağustos 1914’teki Türk-Alman ittifak antlaşmasından sonra Almanya Enver Paşa’nın öncülüğünü yaptığı Panturan faaliyetlerini desteklemişse de Enver Paşa’nın Bakü petrollerini de kapsayan Kafkasya’daki faaliyetleri Alman çıkarlarıyla çatışmış ve Almanya Enver Paşa’nın faaliyetlerini Bolşevik Rusya ve Gürcistan ile işbirliği halinde engellemeye çalışmıştır. 2. Dünya Savaşı döneminde, 18 Haziran 1941’de imzalanan Türk-Alman Dostluk Antlaşması’nı Hitler Almanyası Türkiye’yi Almanya safında ezeli düşmanı Rusya’ya karşı savaşa sokmak için bir fırsat olarak görmüştür. Türk Hükümeti bu savaşta savaşa girmeyi reddedip denge politikasını sürdürmeyi tercih ederken Enver Paşa’nın kardeşi Nuri Paşa ve General Hüsnü Emir Erkilet gibi Türkiye’deki Panturancı ileri gelenler bu dostluk antlaşmasını ve Almanya’nın Sovyetlerle askeri çatışmasını Panturancı ideallerini gerçekleştirmek için bir fırsat olarak görmüşlerdir. Alman Büyükelçi Franz von Papen’in desteğiyle Nuri Paşa’nın Alman makamlarıyla yaptığı görüşmelerdeki Panturancılık anlayışı 1918’de II. Willhelm Almanyası’nda olduğu gibi Hitler Almanyası’nın çıkarlarıyla bağdaşmadığından ve Türk Hükümetini de Ruslar’a karşı harekete geçirecek bir politika değişikliğine yanaşmamasından ötürü bu görüşmeler sonuçsuz kalmıştır. Ancak Almanya, Türk Hükümetinden ve Türkiye’deki Panturancılar’dan bağımsız bir şekilde Türkçü politikaları çıkarları doğrultusunda kullanmaya devam etmiş, bir yandan göçmen Türk kökenlilerden danışman olarak yararlanırken diğer yandan Sovyet ordusundan esir aldığı Türk kökenli askerlerden lejyonlar oluşturmuştur.
Keywords
Nazi Almanyası, Türkiye, Panturanizm, Atatürk, Nuri Paşa, Türk Halkları.