Abstract
ERMENİ TEHCİRİNE YÖNELİK ÖĞRENCİ ALGILARININ İNCELENMESİ
Bu araştırma, sosyal bilgiler öğretmen adaylarının “Ermeni Tehciri” kavramını nasıl algıladıklarını belirlemeyi amaçlamaktadır. Bu amaç doğrultusunda; öğretmen adaylarının ilgili kavrama ilişkin geliştirdikleri metaforlar, çizdikleri resim/karikatürler ve görüşme formundan elde edilen veriler incelenmiştir. Nitel araştırma deseninde tarama modelinde gerçekleştirilmiş olan araştırmada, üçgenleme şeklinde veri toplamaya uygun olarak nitelendirilen nitel araştırma teknikleri (mecazlar yoluyla veri toplama, yarı yapılandırılmış görüşme ve doküman analizi) birlikte kullanılmıştır. Çalışma gurubunu 2014-2015 eğitim-öğretim yılı bahar döneminde Gazi Üniversitesi Sosyal Bilgiler Eğitimi Ana Bilim Dalı’ndan maksimum çeşitlilik örnekleme yöntemiyle seçilmiş olan dördüncü sınıf düzeyinde 92 kız ve 88 erkek öğrenci oluşturmuştur. Verilerin çözümlenmesinde ve yorumlanmasında içerik analizi kullanılmıştır. Araştırmanın geçerliği ve güvenirliği için, çalışmada ulaşılan kavramsal kategorilerin bünyesinde yer alan metaforların, söz konusu kavramsal kategorileri temsil edip etmediğini belirlemek amacıyla uzman görüşüne başvurulmuş ve metafor listeleri ve kavramsal kategori listeleri uzman tarafından incelenmiştir. Daha sonra uzmanın yaptığı eleştiriler ile araştırmacının oluşturduğu kategoriler karşılaştırılmıştır. Karşılaştırmalarda görüş birliği ve görüş ayrılığı sayıları belirlenerek araştırmanın güvenirliği, Miles ve Huberman’ın (1994) formülü kullanılarak hesaplanmıştır. Araştırma sonuçlarına göre, katılımcıların “Ermeni Tehciri” kavramına yönelik geliştirdikleri metaforlar “Rahatsızlık Veren Durumla Başa Çıkma”, “Asılsız Olay”, “Kaçınılmaz Olay” ve “Güveni Sarsan Olay” şeklinde dört kavramsal kategoride toplanmıştır. Bu sonuçlara göre yirminci yüzyılı konu alan dersler başta olmak üzere sosyal bilgiler lisans derslerinde, Ermeni Tehciri kavramının disiplinlerarası bir yaklaşımla ele alınması gerektiği önerilmektedir.
Keywords
Algı, Ermeni Tehciri, öğretmen adayları, sosyal bilgiler eğitimi.