Abstract
ÜSTÜN YETENEKLİLERİN EĞİTİMİ ARAŞTIRMALARINDA EĞİLİMLER: YÖNTEM BİLİMSEL BİR ANALİZ
Türkiye’de giderek üstün yetenekli bireylerin keşfine, yetenek ve zekâ potansiyellerinin ortaya çıkarılmasına ve ilgi alanlarına göre yönlendirilmelerine önem verilmektedir. Bu doğrultuda üstün yeteneklilerin eğitimine yönelik araştırmalar da günümüzde artış göstermektedir. Bu araştırmanın amacı üstün yeteneklilerin eğitimi alanında hazırlanmış olan lisansüstü tezlerin yöntembilim açısından incelenmesidir. Nitel araştırma yaklaşımı doğrultusunda tasarlanan bu araştırmanın çalışma grubunu 2002-2016 yılları arasında Türkiye’deki üniversitelerde hazırlanmış, Ulusal Tez Merkezinde erişime açık olan ve erişim sağlanan 46 lisansüstü tezi oluşturmaktadır. Çalışma grubunun oluşturulmasında nitel araştırma metodolojisine uygun amaçlı örnekleme yöntemlerinden biri olan ölçüt örnekleme yöntemine başvurulmuştur. Araştırma verilerinin toplanmasında doküman incelemesinden yararlanılmıştır. Araştırmada veri toplama aracı olarak araştırmacılar tarafından uzman görüşü alınarak geliştirilen “Bilimsel Yayın Analiz Formu” kullanılmıştır. Araştırma verilerinin analizinde betimsel içerik analizden yararlanılmış olup; nitel araştırmaya özgü geçerlik ve güvenirlik önlemleri alınmıştır. Araştırma sonuçlarına göre; 2002-2016 yılları arasında hazırlanan lisansüstü tezlerin büyük bir çoğunluğunu yüksek lisans tezlerinin oluşturduğu, tezlerin büyük çoğunluğunun nicel araştırma metodolojisine dayalı olup nitel ve karma yönteme dayalı araştırmalara yer verildiği tespit edilmiştir. Tezlerde nicel araştırmalarda çoğunlukla betimsel araştırma deseni, nitel araştırmalarda ise örnek olay ve tarihsel araştırma desenleri kullanıldığı tespit edilmiştir. Araştırmalarda veri toplama tekniği olarak en çok test/ölçekler, görüşme ve gözlem teknikleri kullanılmıştır. Nicel çalışmaların veri analizinde kestirimsel analiz yöntemleri; nitel araştırmalarda ise içerik analizi ön plana çıkmıştır.
Keywords
Üstün Yeteneklilerin Eğitimi, Nitel Araştırma, Yöntem Bilimsel Analiz, Eğilim.