2000’Lİ YILLARIN REKABET ORTAMINDA TRT’NİN YAYINCILIK ANLAYIŞI
TRT, kuruluşundan bu yana hem kamu hizmeti yayıncılığının temel felsefesine hem de yasaların kendisine yüklediği misyona uygun olarak yayınlarını yapmaya çalışmıştır. Bu nedenle TRT, hitap ettiği toplumu eğitip, onlara haber ve bilgi verirken aynı zamanda eğlendirmeye de uğraşmıştır. Ancak TRT’nin bu yayıncılık anlayışında ne derece başarılı olup olmadığı ise hep tartışılmıştır. Tartışılan konuların başında TRT’nin seçkinci yayın anlayışı ile protokol haberciliği gelmektedir. 1990’lı yıllarda ticari televizyonların yayın hayatına başlamaları sonucu yayıncılık ortamı birden değişince TRT’nin programlarına yönelik eleştiriler daha da hız kazanmıştır. TRT’nin tam zıttı bir yayıncılık anlayışını benimseyen ve her türlü programda eğlenceyi başat olarak kullanan ticari televizyonlar, izleyicileri kendilerine çekmeyi başarmışlardır. Dolayısıyla TRT’nin seçkinci yayın anlayışına karşı, rakiplerinin popüler programları izleyicileri cezbetmiştir. 2000’li yıllara gelindiğinde ise ticari televizyonlarla arasındaki rekabet daha da artınca bir ikilemle karşı karşıya kalan TRT, çareyi yayıncılık stratejisini değiştirmekte bulmuştur. Nitekim programlarının tek düze olduğu ve haberlerde taraflı davranıldığı tartışmaları altında, kamu yayıncılığı felsefesini bir kenara bırakan kurum, ticari rakipleriyle yarışmak durumunda kalmıştır. Bu bilgiler ışığında çalışmada, TRT’nin 2000’li yıllardan günümüze kadarki iletişim ortamında nasıl bir yayıncılık anlayışına sahip olduğunun açığa çıkarılması amaçlanmaktadır. TRT’nin her dönemde aynı programlarının eleştirildiği varsayımından hareketle araştırmada, ticari televizyonlarla rekabetin TRT’nin yayıncılık anlayışına nasıl etki ettiği de ortaya konulmaya çalışılmaktadır. Bu amaç ve varsayım çerçevesinde, 2000 yılından bugüne kadarki süreç ele alınmıştır. Bu süreçte yazılı basında TRT’nin programlarını ele alan haberler seçilerek kategoriler oluşturulmuştur. TRT’nin eleştirilen/övülen programları bu kategoriler altında toplanarak analiz edilmiştir. İnceleme sonrasında TRT’nin özellikle protokol haberciliğinin, birtakım programlarının, bu programlarda uyguladığı yasak ve denetimlerinin yazılı basın tarafından sıkça eleştirildiği, kültür-sanat ve belgesel yayınlarının ise övüldüğü sonucuna varılmıştır.

Keywords
TRT, rekabet, yayıncılık politikası, protokol haberciliği.