Abstract


EMEKLİLERDE FİNANSAL DAVRANIŞI ETKİLEYEN FAKTÖRLERİN BELİRLENMESİ
Emeklilik dönemi insan yaşamında orta yaştan yaşlılığa geçişi belirleyen, toplumsal açıdan önemli bir dönüm noktasıdır. Bu geçiş üretimsel olgunluktan işsizliğe geçişi sembolize etmektedir ve yaşlanmanın getirdiği bir takım sorunlar ile sosyal ve ekonomik bozulmalarla karakterize olmaktadır. Bu araştırma ile, emeklilerin finansal davranışlarına ilişkin belirleyicileri tespit etmek ve sorunlarına çözüm yolları bulmayı kolaylaştırmak emeklilik dönemindeki yaşam kalitesinin artırılması açısından oldukça önemlidir. Bu çalışma ile; emeklilerde sosyo-demografik faktörlerin (Yaş, cinsiyet, medeni durum, eğitim durumu, bakmakla yükümlü olunan kişi, çalışma durumu, sahip olunan çocuk sayısı, konut mülkiyeti, genel sağlık durumu, gelir durumu, gelir yeterliliği), yaşamdan duyulan tatminin, finansal tatminin ve finansal zorluğun emeklilerin finansal davranışlarını nasıl etkilediğinin tespit edilmesi amaçlanmıştır. Araştırma, Türkiye’de Ankara ilinin Çankaya ilçesine bağlı semtlerden basit rastgele yöntemi ile seçilen Cebeci, Kurtuluş ve Ayrancı semtlerindeki 45 yaş ve üzeri 490 yetişkin emekli bireyden yüz yüze toplanan anket verileriyle gerçekleştirilmiştir. Araştırma kapsamına alınan emeklilerin %61,0’i erkek, %39,0’u ise kadındır. Araştırmaya katılan emeklilerin %72’isi evli iken, %28,0’i ise bekardır. Emeklilerin eğitim durumlarına bakıldığında, büyük çoğunluğunun (%74,7) lise ve altı eğitim düzeyine sahip oldukları bulunmuştur. Finansal tatmin ve yaşamdan duyulan tatmin ile birlikte sosyo-demografik faktörlerin emeklilerde finansal davranışlar üzerindeki etkisini belirleyen toplam varyans %30 bulunmuştur. Emeklilerde finansal davranışı etkileyen en önemli faktör finansal tatmin (ß=0,442) olurken, diğer faktörler ise sırasıyla cinsiyetin erkek olması (ß=-0,174), medeni durumun bekar olması (ß=-0,172), eğitim durumunun lisans ve üstü olması (ß=0,122) ve konut mülkiyetinin ise emekliye ait olması (ß=0,109) bulunmuştur (p<0,05).

Keywords
Emeklilik, Finansal Davranış, Emeklilikte Finansal Davranış.



References