ÖĞRETMEN ADAYLARININ “ÖĞRETMENLİK MESLEĞİ” KAVRAMINA İLİŞKİN ALGILARININ BELİRLENMESİ: BİR METAFOR ANALİZİ ÇALIŞMASI
Bu araştırmanın amacı, öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleği kavramıyla ilgili geliştirdikleri metaforları belirlemektir. Araştırmada nitel araştırma modeli kapsamında olgubilim deseni kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu toplam 110 öğretmen adayı oluşturmuştur. Araştırmada öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleği kavramıyla ilgili metaforları yarı yapılandırılmış bir formla belirlenmiştir. Bu formda öğretmen adaylarından “öğretmenlik mesleği ……. gibidir/benzer; Çünkü…….” cümlesini tamamlamaları istenmiştir. Verilerin analizinde içerik analizi tekniği kullanılmıştır.Araştırmada, öğretmen adayları öğretmenlik mesleği kavramıyla ilgili toplam 50 çeşit metafor geliştirmişlerdir. Geliştirilen bu metaforlar toplam 7 farklı kategoride toplanmıştır. Bu kategoriler en fazla metafor kapsamaları bakımından “biçimlendirici özelliği açısından öğretmenlik mesleği, değeri açısından öğretmenlik mesleği, yol gösterici özelliği açısından öğretmenlik mesleği, fedakarlık açısından öğretmenlik mesleği, bilgi kaynağı olma özelliği açısından öğretmenlik mesleği, gönüllülük açısından öğretmenlik mesleği ve model olma özelliği açısından öğretmenlik mesleği” olarak sıralanmaktadır. Öğretmenlik mesleği kavramı için frekansı yüksek olan canlı metaforlar geliştirilmiş olmasına rağmen, genellikle cansız metaforların geliştirildiği belirlenmiştir. Diğer kategoriler incelendiğinde ise; bilgi kaynağı olma özelliği açısından öğretmenlik mesleği, yol gösterici özelliği açısından öğretmenlik mesleği, model olma özelliği açısından öğretmenlik mesleği, gönüllülük açısından öğretmenlik mesleği ve fedakarlık açısından öğretmenlik mesleği kategorilerinde de öğretmenlik mesleğinin bir meslek olarak taşıması gereken niteliklere yönelik vurguları içermektedir. Ancak öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik olarak bu kadar olumlu bakış açılarını belirtmelerine rağmen, “değeri açısından öğretmenlik mesleği” kategorisinde ise temel vurgu olarak; öğretmenlik mesleğinin gereken değeri göremediği yönünde görüşler belirtilmiştir.

Keywords
Öğretmen adayı, öğretmenlik mesleği, metafor, nitel araştırma modeli