GENEL LİSE VE FEN LİSESİ ÖĞRENCİLERİNİN ORTAÖĞRETİMDE FIRSAT VE İMKÂN EŞİTLİĞİNE YÖNELİK ALGILARININ İNCELENMESİ?
Genel ortaöğretim kapsamında bulunmalarına rağmen, genel liselerle fen liseleri arasında yaşanan imkân ve fırsat eşitsizliği problemi eğitim sisteminin içinde bulunduğu en önemli problemlerden biridir. Bu araştırmanın amacı genel liselerle fen lisesi öğrencilerinin okullarında yaşadıkları fırsat ve imkân eşitliği uygulamalarına ilişkin algılarını ortaya çıkarmaktır. Araştırma genel ve fen liselerinde yaşanan fırsat ve imkân eşitliği uygulamalarına ilişkin var olan durumun öğrenci algılarına göre saptanmaya çalışıldığı karşılaştırmalı türden betimsel ve yordayıcı bir çalışmadır. Araştırmada kullanılan “Eğitimde Fırsat ve İmkân Eşitliği Ölçeği” araştırmacı tarafından, kamusal eğitim yükümlülüklerine, alanyazına, Eğitim Yönetimi ve Denetimi Bilim Alanı akademisyen değerlendirmeleri ile araştırma çevresi sosyo-ekonomik özelliklerine dayalı olarak çok yönlü ve geniş bir bakış açısıyla hazırlanmıştır. Araştırma 2011-2012 Öğretim Yılı’nda Erzincan İli Merkez İlçeye bağlı genel liselerle fen lisesinde yürütülmüştür. Araştırma ölçeğinin geliştirilmesi sürecinde, kapsam geçerliği durumunun saptanması amacıyla akademisyen değerlendirmelerine başvurulmuştur. Ölçeğin geliştirilmesi bağlamında ayrıca 173 öğrencinin katılımıyla ön uygulamaya gidilmiştir. Ön uygulama sonucu elde edilen veriler üzerinde geçerlik ve güvenirlik durumunun saptanması amacıyla istatistiksel analizler yapılmıştır. İstatistiksel analizler sonucu ölçeğin çok faktörlü olduğu; faktörlerce açıklanan toplam varyansın ise % 48.807 bulunduğu saptanmıştır. Faktörlere göre Alpha güvenirlik katsayılarının ise .80 ile .88 arasında değiştiği görülmüştür. Araştırma bulguları fen lisesi öğrencilerinin sosyo-ekonomik özelliklerinin ilköğretimde daha fazla dikkate alındığını göstermekte; bu durum fen lisesi öğrencilerine ortaöğretime geçişte önemli avantajlar sağlamakta ve bu öğrenciler avantajlarını fen liselerinde yükseköğretime geçiş yönünde daha çok perçinlemektedirler. Araştırma sonuçlarına göre genel liseler öğrencilerine temel ihtiyaçları doğrultusunda akademik ilerleme imkânları sağlayamamaktadır.

Keywords
Ortaöğretim, fırsat ve imkân eşitliği, sosyal adalet, genel lise, fen lisesi